Primagaz

Propaangas: brandstof met mogelijkheden

Propaan is een zogenaamd Liquefied Petroleum Gas (LPG). Het wordt gewonnen uit olie- en gasbronnen, maar is ook een nevenproduct bij het raffineren van aardolie. Het wordt toegepast voor de verwarming van woningen en bedrijfspanden, om te koken en voor warmwatervoorziening. Daarnaast kent het vele toepassingen in de landbouw en industrie.

Eigenschappen van propaan

Propaan is onder normale druk en temperatuur een gas. Onder bescheiden druk verandert het in een vloeistof. Hierdoor kan propaan makkelijk worden opgeslagen en vervoerd in speciale tanks en flessen. Propaan is kleurloos en onzichtbaar als gas. Het heeft van zichzelf geen onderscheidende geur. Om veiligheidsreden wordt er een doordringende geur aan toegevoegd. Propaan is niet giftig, maar in hoge concentratie werkt het bedwelmend en uiteindelijk zelfs verstikkend omdat het de beschikbare zuurstof vermindert. Propaan vermengd met lucht is zeer brandbaar. Bij de verbranding ontstaat CO2 en water.

Enkele feiten op een rij:

Eén hoeveelheid vloeistof levert ongeveer 250 hoeveelheden gasdamp op.
Propaangas is zwaarder dan lucht. Wanneer het gas ontsnapt, stroomt dit naar de laagst gelegen delen van een pand. Hier hoopt het zich op en vormt zich een brandbaar mengsel. Daarom mogen propaanflessen en bulktanks niet in de buurt van afvoerkanalen staan en plaatsen we geen toestellen in kelders of souterrains.
Propaan is als vloeistof lichter dan water en blijft dus drijven. Daarom mogen propaanflessen en bulktanks niet in de buurt van afvoerkanalen en goten staan.
Hoe hoger de temperatuur van de vloeistof, des te hoger de druk van het gas. Propaanflessen en bulktanks moeten dan ook beschermd worden tegen warmtebronnen.
Handelspropaan heeft een gasdruk van ongeveer 7 bar bij een temperatuur van 15°C (vergelijkbaar met de druk in een band van een vrachtwagen).
Wanneer propaan wordt verwarmd, zet het snel uit. Daarom worden gasflessen en bulktanks voor maximaal 85% tot 90% gevuld.
Het kookpunt van propaan ligt op ongeveer -42°C. Bij deze temperatuur verdampt propaan net niet tot gas. Kou is dan ook niet van invloed op de kwaliteit van propaan.
Propaan kan gemakkelijk wegvloeien als er barsten of zwakke plekken in de installatie of leidingen ontstaan. Daarom is het gebruik van speciale verbindingsstukken bij propaaninstallaties verplicht. Ook ander materiaal en slagen moeten speciaal geschikt zijn voor propaan.
De calorische waarde van propaan is de hoeveelheid warmte die vrijkomt bij verbranding. Voor handelspropaan is dit 95 MJ per m³. Dit is een stuk hoger dan de calorische waarde van aardgas. Hier moet u rekening mee houden bij het gebruik van gastoestellen. Gastoestellen ontworpen voor aardgas mogen niet gebruikt worden voor propaangas!
Om goed te kunnen branden, moet er voldoende lucht aanwezig zijn. Uw propaangastoestel moet dus voorzien zijn van voldoende ventilatie en regelmatig een onderhoudsbeurt krijgen.

Propaan en veiligheid

Iedereen die werkt met propaan - of het nu gaat om het gebruik, de distributie of de opslag - moet voor zijn eigen veiligheid een aantal richtlijnen in acht nemen.

Geen open vuur of andere ontstekingsbronnen in de buurt van een propaaninstallatie. Gebruik geen mobiele telefoons, piepers of radio's. En natuurlijk niet roken!
Houd nooduitgangen en gangpaden altijd vrij
Houd u aan de waarschuwingen
Houd het gebied rondom de gastank vrij van lang gras, onkruid, afval en andere makkelijk ontvlambare of gevaarlijke materialen
Parkeer geen voertuigen in de buurt van de installatie
Draag bij het hervullen van een installatie altijd beschermingsmiddelen: neopreen handschoenen, een veiligheidsbril of beschermkap, een katoenen overall met lange mouwen en veilig schoeisel

Eerste hulp bij ongelukken

Gaat er toch iets mis? Waarschuw in alle ernstige gevallen onmiddellijk een dokter!

Propaandamp is licht bedwelmend en inademing kan leiden tot verdoving of bewusteloosheid, soms zelfs verstikking. Daarom:

Geef het slachtoffer frisse lucht
Houd het slachtoffer warm en laat hem rusten
Bij chronische gevallen en bewusteloosheid: zorg voor extra zuurstof
Stopt het slachtoffer met ademen, pas dan direct kunstmatige ademhaling toe
Krijgt het slachtoffer propaan in de ogen? Was de ogen dan onmiddellijk uit met lauw water gedurende minstens 15 minuten. Houd de oogleden hierbij uit elkaar
Is de huid in contact gekomen met vloeibare propaan? Dit kan voor ernstige bevriezing zorgen. Houd het getroffen lichaamsdeel voorzichtig onder langzaam stromend, fris water. Minimaal 10 minuten of tot de pijn ophoudt
Geen stromend water in de buurt? Bedek dan de getroffen plaats met lichtbevochtigd of nat wollen materiaal
Moedig het slachtoffer aan de getroffen lichaamsdelen te bewegen om zo de bloedcirculatie te verhogen

Eisen aan gastoestellen voor propaan

Propaangas kunt u alleen gebruiken met speciaal geschikte toestellen en toebehoren met de juiste CE-markering. Deze moeten geïnstalleerd worden door een erkende Gastec-installateur - volgens de voorschriften van de fabrikant, de Nederlandse normen, gedragscodes en de nationale wetgeving. Dit geldt zowel voor installaties thuis als installaties voor zakelijk gebruik.

Voor een veilige werking van uw gastoestel is voldoende ventilatie nodig. Maak ventilatieopeningen daarom nooit dicht! Dit kan namelijk leiden tot onvolledige verbranding, waardoor het giftige koolmonoxide ontstaat. Laat uw toestellen regelmatig - minstens eenmaal per jaar - onderhouden door een erkende installateur.